*توجه *توجه برای مشاهده مطلب و یا دانلود فایل مورد نظر خود به پایین همین پست مراجعه گردد
| نگهداری گل پپرومیا |
پپرومیا از گیاهان همیشه سبز و از خانواده ی پیپراسه (فلفلی ها) PIPERACEAE می باشد. دارای گونه های مختلف و اغلب دارای برگ گوشتی و نیمه گوشتی و جثه ای کوچک هستند. بیش از چهارصد گونه از این خانواده شناخته شده، منشأ این گیاهان، آمریکای جنوبی (برزیل) و آفریقای جنوبی و آفریقای مرکزی و به طور کلی مناطق گرمسیری است؛ حتی دیده شده که در مناطق گرمسیر روی تنه درختان می روید.
این گیاه اگرچه رشد سریعی ندارد، ولی در هر شرایطی در آپارتمان پرورش می یابد. معمولاً آنها را در تراریوم وباغ شیشه ای یا مجموعه ی گل های یک سبد پرورش می دهند. اگرچه تعداد انواع این خانواده بسیار زیاد است، ولی فقط تعداد محدودی مورد توجه قرار گرفته و در آپارتمان هاپرورش داده می شوند و خاک آنها بایستی خاک پیت (خاک جنگل) باشد تا به خوبی رشد کند.
با توجه به شکل ظاهری و نحوه ی رشد، آنها را به سه گروه تقسیم نموده اند:
? گروه اول: بوته ای که دارای دمبرگ های قرمز هستند و بعضی نیز برگ های گوشتی و قلبی شکل دارند .
? گروه دوم: دارای ساقه های بلند و قرمز رنگ هستند و بعضی ساقه های گوشتی و برگ های گوشتی دارند و لبه یبرگ ها ارغوانی است و گاه سطح برگ با موهای بسیار ظریفی پوشیده شده است .
? گروه سوم: گروه بالا رونده که به داربست یا قیم بسته می شوند و بالا می روند، یا این که از اطراف گلدان آویزانمی شوند و دارای ساقه های قرمز و برگ های ظریف نقره ای و بعضی دارای برگ های سبز آبدار هستند وبخصوص برای گلدان های آویز بسیار مناسبند.
نگهداری
گیاه پپرونیا یک ساقه گل دهنده با شاتون های سبز رنگ تولید می کند که ارزش زینتی ندارد. زمانی که این گیاه به گلمی رود کیفیت برگ ها و زیبایی گل های آن کمتر می شود. با حذف ساقه های گل دهنده میتوان گیاه را به طورمرتب به حالت رویشی و نونهالی مشاهده کرد.
ـ حرارت : این گیاه به سرمای زیاد مقاومت ندارد و حداکثر می تواند در زمستان 15 درجه سانتیگراد را تحمل نمایدو در فصل رشد دمای 24 – 30 درجه برای آن بسیار مناسب است.
ـ نور: مناطق پرنور یا نیمه سایه اطاق که دور از تابش مستقیم خورشید باشد، مناسب است. این گیاه در زیر اشعه یچراغ فلورسنت پژمرده می شود.
ـ آبیاری : این گیاه نیاز چندانی به آب ندارد. همیشه مقدار زیادی آب در برگ های آن وجود دارد و سطح خاک گلدان بین دو آبیاری باید کاملاً خشک شود، ولی نباید آبیاری آنقدر به تعویق بیفتد که برگ ها پژمرده شوند. در زمستان به آب ولرم نیاز دارد و مقدار آبیاری باید خیلی کمتر باشد.ریشه آن سطحی است و گسترش چندانی ندارد و در هوای آلوده، زرد و خشک می شود. در صورت آب دادن زیاد اطراف یقه ساقه، موجب پوسیدگی آن می گردد.
ـ رطوبت هوا : میزان رطوبت لازم حدود 50 درصد است. چنانچه رطوبت و حرارت و سرما از حد خود تجاوز نماید، لکه هایی بر روی سطح برگ ظاهر می گردد و برگ را بی حس می کند و برگ می افتد.
* هر دو ماه یک مرتبه سطح خاک گلدان را خراش دهید تا هوا به داخل آن نفوذ کند و در فصل بهار گلدان را درفضای آزاد در محلی سایه قرار دهید تا حالت طبیعی خود را به دست آورد.
ـ خاک : هر اندازه قابلیت نفوذ خاک بیشتر باشد، ریشه و ساقه از پوسیدگی محفوظ خواهد بود. برای تهیه خاک، یک قسمت پیت، یک قسمت ماسه و یک قسمت خاک باغچه استفاده کنید و کف گلدان مقداری ماسه و سنگریزه بریزید.
ـ تکثیر : پپرونیای ابلق یا سفید با قلمه های بذر و ساقه تکثیر می¬ شود؛ پپرونیای سبز با قلمه¬ های برگ و ساقه تکثیرمی شود. پپرونیای معمولی که گیاهی است با برگ های چروکیده، کاملاً متفاوت با گیاهان دیگر این خانواده است و آنرا به کمک برگ های کاملش تکثیر می کنند.
ـ دستور کلی برای تکثیر: در بهار و تابستان از قلمه ی یک ساله گیاه استفاده نمایید. قلمه را به میزان 4- 5 سانتیمتر در ماسه ی شسته فرو کنید و در محلی که دمای آن 18 درجه باشد، در تاریکی قرار دهید. در مورد انواع گوشتی آن، برگ را روی سطح ماسه بخوابانید و روی آن ماسه شسته بریزید؛ پس از مدتی از انتهای رگبرگ ها ریشه ظاهر می گردد.
ـ زمان مناسب برای تغییر گلدان، فصل بهار است و خاک مناسب برای آن مخلوطی از خاک چوب و تورب و ماسه است. گلدان را باید در محل کاملاً روشن و دور از اشعه ی مستقیم آفتاب قرار داد. در این صورت سنبله گل سفید یا کرم رنگی تولید می کند
*توجه *توجه برای مشاهده مطلب و یا دانلود فایل مورد نظر خود به پایین همین پست مراجعه گردد
| نگهداری گل آنتوریوم |
گیاه دائمی گلخانه ای است با ریشه های ضخیم و گوشتی و برگهایی که در انواع اشکال مختلف و بسیار متنوع دیده می شود. گلهای ان خوشه ای و پیچیده شده در یک براکته بزرگ قلبی شکل رنگین می باشد. دو رقم از این گل شناخته شده: 1- شزریانوم 2- اندرنوم. این گیاه به خاطر گلهای بادوام و زیبایش که غالبا دارای دمگل بسیار بلند است در گلخانه کشت و کار می شود. بسیاری از گونه ها در فصل پاییز و زمستان گل می دهد و در بازار گل بهای آن زیاد استوبراکته ها به رنگهای صورتی قرمز و زرد دیده می شوند.
تکثیر انتوریوم از طریق کاشت بذر امکانپذیر است.بذر آن در محیطی با حرارت 22 درجه سانتی گراد و در مدتی بین 5 تا 7 هفته سبز میکند.کاشت بذر در تورب نتیجه خوبی داده است.طرز تکثیر معمولی ان از طریق تقسیم بوته است.در اطراف یک بوته انتوریوم ده ها پاجوش رشد میکند که با بیرون اوردن بوته از خاک به اسانی پاجوش ها جدا میشوند.این گیاه در تورب بسیار خوب رشد ونمو میکند.همچنین در مخاوطی از 50?تورب 50?ماسه و یا 50? خاک برگ پوسیده و 50 ? ماسه میتوانیم انتوریوم بکاریم.به نور ملایم محیط گرم خاک مرطوب احتیاج دارد.در ماه های بهار و تابستان باید شیشه های گلخانه را پوشاند.
زیرا گیاه به نور مستقیم افتاب نیازی ندارد.همواره باید انها را در گلخانه گرم و مرطوب کشت و کار کرد.به دلیل مقاومت این گیاه به سایه میتوان انرا در منازل پرورش داد.
به اب سنگین و سرما بسیار حساس است در زمستان8-6 هفته استراحت دارد بنابراین به ابیاری کمی نیاز دارد.
مراقبت:خاک کمی اسیدی رطوبت زیاد ابیاری زیاد حرارت زیاد نور متوسط .
خاک:خاک گلدان تورب با کمی ماسه.کود دوگرم در لیتر
*توجه *توجه برای مشاهده مطلب و یا دانلود فایل مورد نظر خود به پایین همین پست مراجعه گردد
| مبحث غلات – بخش اول |
مقدمه :
غلات واژه عربی است که معنای آن درآمدی است که از اجاره املاک بدست می آید و نیز حاصل زراعت گندم و جو و ذرت و ... را به صورت جمع غلات می گویند . در تعریفی کلی شامل گیاهان یکساله ای از خانواده ی گندمیان می باشد و برای مصرف دانه های ریز و درشت و پر از انرژی خود کاشته می شوند که قرنها جان بشر را ازگرسنگی نجات داده است . غلات شامل گیاهانی از قبیل :گندم ، جو ، یولاف ، چاودار ، ارزن ، ذرت خوشه ای ، ذرت و برنج می باشد . باستان شناسان از کاوش در خرابه های قدیمی به این نتیجه رسیده اند که تمدن بشر با استفاده از گندم و یا جو در دره ها ودامنه های مشرف به دجله و فرات آغاز شده است . این منطقه هم اکنون شامل کشورهایی از قبیل ایران ، ترکیه ، عراق و سوریه است . کاوش در این منطقه نشان می دهد که در حدود 10000 الی 16000 سال قبل ، ساکنان این منطقه به کاشت گندم و یا جو اشتغال داشته اند .
شواهد حاکی از آن است که غله ی اصلی چین برنج ، آفریقا ذرت خوشه ای ، مکزیک ذرت ، و خاورمیانه گندم و جو بوده است . در حدود 60% مزارع جهان به کشت غلات اختصاص یافته است که از این مقدار 34% به کشت گندم ، 9 تا 11% به کشت جو و بقیه به کشت برنج، ذرت ، یولاف و چاودار اختصاص دارد . غلات را از نظر شرایط آب و هوا و مناطق کاشت به دو گروه تقسیم می نمایند :
گروه اول : غلات مناطق سرد و معتدل مانند گندم و جو و چاودار و یولاف
گروه دوم : غلات مناطق گرم مانند برنج ، ذرت ،سورگوم و ارزن
- چند اصطلاح :
هیرم کاری : آبیاری قبل از کاشت
خشکه کاری : اول کاشت ، سپس آبیاری
هرگاه فرصت کاشت گندم را به سه مرحله تقسیم نماییم :
1- کاشت زودهنگام و به موقع را کاشت هراکش (هراکشت ) می گویند.
2- کاشت در مرحله آخر ، در واقع از روی ناچاری و با تاخیر زیاد را کاشت کرپه می گویند .
3- کاشت در مرحله میانی دو مرحله فوق به کاشت ورکش ( ورکشت ) موسوم می باشد .
وجه تسمیه گندم ،جو ، چاودار و یولاف به غلات سردسیری اینست که این گیاهان به یک دوره سرد زمستانی و یا اوایل بهاری نیاز دارند ؛ در صورتی که این نیاز فیزیولوژیکی تامین نگردد ، این گیاهان به سنبل نخواهند نشست و تولید محصول نخواهند کرد.
غلات گرمسیری بر خلاف غلات سردسیری تاب و تحمل سرمای زمستانی و یا اوایل بهاری را ندارند از این رو برای کاشت این نباتات آنقدر باید صبر کرد که درجه حرارت محیط به 13 تا 14 درجه سانتیگراد برسد .
در بعضی منابع تقسیم بندی دیگری از غلات تحت عنوان غلات دانه ریز " Small grain cercals " و غلات دانه درشت" Large grain cercals " نیز مشاهده می شود که این تقسیم بندی بر اساس درشتی دانه غلات استوار است. ( به عنوان مثال گندم غله دانه ریز و ذرت غله دانه درشت است )
گندم " Wheat " :
مشخصات گیاهشناسی :
گندم گیاهی است یکساله "Annual" ،تک لپه "Mono cotylydon" و از خانواده گندمیان "Gramineae" با نام علمی "Triticum aestivum" که دارای گونه های بسیار زیاد و حشی و اهلی است . گندم مانند هر گیاه دیگری دارای ریشه ، ساقه، برگ ، گل ودانه می باشد .
الف ) ریشه گندم " Root " : هنگام جوانه زدن دانه ی گندم اولین اندامی که پوسته ی دانه را می شکافد و از آن خارج می شود ، ریشه چه می باشد . رشد گیاهچه در زیر خاک و در تاریکی انجام پذیرفته و شامل رشد طولی سریع ساقه همراه با تغییر حالت های ویژه آن می باشد تا ساقچه ی گیاه جوان بتواند در خاک پیشروی کرده و از موانع موجود بر سر راه بگذرد و هر چه زودتر سر از خاک بیرون آورد . یکی از بارزترین تغییر حالت های ساقه اینست که مریستم انتهایی ساقه بوسیله برگ غلاف مانندی به نام کولئوپتیل "Coleoptie " پوشیده می شود . دراز شدن ساقه در اولین میان گره یعنی فاصله بین دانه و کولئوپتیل که آن را مزوکوتیل "Mezocotyle " می نامند انجام می گیرد . وقتی گیاهچه سر از خاک بیرون آورد و اولین برگ گندم که نشانی از یک لپه ای بودن آن است ظاهر شد عمل کلروفیلی آغاز میشود . از محل اولین گره نزدیک خاک ریشه های اصلی گندم بیرون می آیند . این ریشه ها نسبتا از لحاظ قطر و طول همسان و مشابه می باشند و در بین‌آنها راست ریشه مشاهده نمی شود . ( ریشه ها افشانند ) عمق ریشه حدود 10 تا 25 سانتیمتر می باشد .
ب) ساقه گندم " Stem " : ساقه گندم ماشوره ای و بدون انشعاب است . درون ساقه ی برخی از نژادها پر و در بسیاری خالی است در رو ی ساقه گندم برجستگیهایی به نام گره " Node " وجود دارد . فاصله ی بین دو گره را میان گره " Internode " گویند . بر روی هر یک از این گره ها یک برگ بطور متناوب وجود دارد . همان طور که از محل گره گندم که در نزدیکی سطح خاک قرار دارد تعداد زیادی ریشه ی افشان خارج می شود به همین ترتیب از محل مذکور تعداد زیادی ساقه نیز می روید که به این ساقه ها اصطلاحا پنجه ی گندم می گویند . خاصیت پنجه زنی از رقمی به رقم دیگر متفاوت است و از 2 تا 50 پنجه بسته به موقعیت محل و رقم ایجاد می نماید . طول ساقه ی گندم نیز بسته به نژاد و حاصلخیزی خاک و عوامل محیطی ممکن است در سه حد کوتاه ، متوسط و بلند باشد . در سال 1970 آقای « نورمن بورلاگ » از اساتید دانشگاه منیزوتای آمریکا با تولید نژادهای ساقه کوتاه و پر محصول برنده جایزه نوبل گردید .
ج) برگ گندم " Leaf " : هر برگ گندم از دو قسمت غلاف و پهنک تشکیل شده است . پهنک برگ معمولا در گره بالاتر به غلاف برگ متصل است . غلاف فاصله ی بین دو گره را می پوشاند برگ ها در روی ساقه به صورت منفرد و در دو ردیف بطور متناوب قرار دارد . در محل اتصال پهنک برگ به غلاف در هرقسمت آن یک زایده ی بی رنگ به نام گوشوارک قراردارد . در بین دو گوشوارک یک پرده بی رنگ به نام زبانک ( لیگول " Ligule " ) وجود دارد . در تشخیص گیاه سبز گندم از جو گوشوارک ها و زبانک نقش مهمی دارند . در جو گوشوارک ها طویل تر از گندم می باشند . در عوض در زیر و اطراف گوشوارک های گندم غالبا کرک های ریز مشاهده می شوند . زبانک جو قدری بلندتر از زبانک گندم و شفاف تر از آنست .
د) سنبل گندم " Spike " : در انتهای ساقه گندم سنبل گندم بوجود می آید ؛ فاصله بین گره ها در سنبل خیلی به هم نزدیک شده و تشکیل محور سنبل را می دهد . محور سنبل به شکل زیگزاگ می باشد که هر بند با بند دیگر زاویه منفرجه ( 180 درجه ) تشکیل می دهد . بر روی هر بند یک سنبل فرعی و یا سنبله " Spikelete " با دمگل بسیار کوتاهی وجود دارد. تعداد سنبله ها در محور اصلی بین 15 تا 20 عدد می باشد . در داخل هر سنبله از یک تا هفت گل ممکن است وجود داشته باشد . هر سنبله به ترتیب از خارج به داخل از دو پوسته به ترتیب به نام پوشه Glume " " و پوشینه "Glumelle " احاطه شده است .
تعداد پوشه ها در هر سنبله دو عدد و تعداد پوشینه ها در اطراف هر گل نیز دو عدد می باشد . پوشینه ی خارجی ( تحتانی ) را Lemma" " و پو شینه ی داخلی ( فوقانی ) را " Palea " می گویند . ریشک از " Lemma " خارج می شود .
گل گندم ،دوجنسی ،دارای سه پرچم و کلاله ی پر مانند است .
هـ ) ریشک "Awn " : عبارتست از زائده ای خار مانند که معمولا در انتهای آزاد یکی از پوشینه ها که در قسمت خارج دانه قرار دارد ممکن است بروید . معمولا گندم های ریشک دار از گندم های بدون ریشک عملکرد بیشتری دارند حتی از کیفیت بالاتری نیز برخوردارند . ریشک برگ تغییر شکل یافته ای است که از برگ فقط رگبرگ اصلی آن باقی مانده است . بر روی ریشک روزنه های زیادی دیده می شود از این رو ریشک ها در انجام عمل فتو سنتز مشارکت دارند .
و) دانه ی گندم " Grain " : دانه گندم در واقع میوه گندم است. میوه گندم را در اصطلاح گیاهشناسی گندمه" Cariopsis" گویند . دانه به سختی به پریکارپ (برون بر ) و در واقع دیواره یا پوسته ی دانه چسبیده است . جداکردن پریکارپ فقط با آسیاب کردن میسر است . ترکیب دانه ی گندم بطور متوسط شامل 13% آب ، 12% پروتئین ، 2% لیپید ،69% نشاسته ، 2%سلولز و 2%مواد معدنی می باشد که بسته به رقم و شرایط اکولوژیکی و ... این درصدها متغیر است . معمولا گندم هایی که در مناطق مرطوب کشت می شوند ، میزان پروتئین کمتری را از حد معمول دارا هستند .
- قسمت های مختلف دانه :
1- رویان (جنین ) " Embryo " : در حدود 5/2% وزن دانه را تشکیل می دهد و از پروتئین و مواد چربی سرشار است .
2- سپر رویان " Scutellum " : به منظور حفاظت رویان در بین رویان و آندوسپرم یک لایه به نام سپر رویان وجود دارد . سپر رویان در حدود 1% وزن دانه را تشکیل می دهد .
3- سبوس : در واقع پوسته های روی دانه که شامل پریکارپ و " Testa " و لایه ی آلورون " Aleurone " که قسمت سخت و غیر قابل هضم دانه را تشکیل می دهد ، می باشد . سبوس پس از آسیاب و الک کردن آرد بدست می آید و سرشار از ویتامین ها بخصوص ویتامین های گروه B و مواد معدنی و پروتئین با کیفیت عالی است . سبوس 14 % وزن دانه را تشکیل می دهد .
4- آندوسپرم " Endosperm " : درون بر دانه می باشد و قسمت نشاسته ای دانه را تشکیل می دهد و آرد از آن بدست می آید . آندوسپرم در حدود 83 تا 87 % وزن دانه را به خود اختصاص می دهد . سلول ها ی آندوسپرم بزرگ و پر از دانه های نشاسته ای است . این سلول ها با سیمانی از پروتئین گلوتن "Gluten" به یکدیگر چسبیده اند . میزان گلوتن آندوسپرم بسته به رقم و موقعیت کاشت متفاوت است . درصد گلوتن به میزان زیادی در بالا بردن کیفیت نانوایی آرد مؤثر است . گلوتن به خمیر قدرت کشش بیشتری می دهد و بتدریج که خمیر عمل می آید با به هم زدن ها گاز بیشتری را در خود نگه می دارد و نیز قدرت جذب آب آرد را اضافه می کند.
طبقه بندی زراعتی گندم :
گندم ها را از نظر احتیاج یا عدم نیازشان به یک دوره ی سرد به سه دسته ی زیر تقسیم می کنند :
الف ) گندم های زمستانه (پاییزه ) : این نوع گندم ها نیازمند یک دوره ی طولانی سرما در مراحل اولیه ی زندگی خود هستند . این سرما موجب می شود که نیاز فیزیولوژیکی گندم تامین شود و گندم در موقع معین به سنبل رفته و محصول دهد . هر گاه گندم زمستانه در بهار کاشته شود (دوره ی سرد زمستانه را نبیند ) و یا آنکه در منطقه ای کاشته شود که زمستان آن جا به گرمی بگذرد ،گندم رشد علفی خوبی خواهد کرد اما به سنبل نخواهد رفت . (در خوزستان بارها اتفاق افتاده است ) برخی مواقع بذور گندم پاییزه را در آب می خیسانند؛ وقتی آثار جوانه زدن در بذور ظاهر شد ،بذرها را در حرارت های 5 تا 10 درجه سانتیگراد برای سه هفته نگه می دارند و آن گاه می کارند به این ترتیب دوره ی زندگی گیاه کوتاه شده و گندم زمستانه را می توان به همراه گندم های بهاری کشت نمود . عمل تبدیل گندم زمستانه به بهاره را ، بهاره سازی " Vernalisation " , " Printanization " , " Jarovisation " می گویند . گندم های زمستانه به دلیل اینکه مدت زمان بیشتری در زمین می مانند طبیعتا فرصت بیشتری برای استفاده ی مواد غذایی خاک پیدا کرده ،ضمن مقاومت بیشتر در مقابل ناسازگاری های محیط و بیماری ها ،عملکرد نسبتا بیشتری نسبت به گندم های بهاره دارند و نیز چون این نوع گندم ها به سرمای سخت زمستان مقاومند .گندم های زمستانه ، همچنین چون در اوایل پاییز کاشته می شوند به گندم پاییزه معروفند .
ب) گندم های بهاره : این نوع گندم ها در اواخر زمستان (مانند مناطق گرمسیر ) و یا اوایل بهار (مانند مناطق سردسیر ) کشت می شوند و نیاز به یک دوره ی سرد طولانی ندارند . این گندم ها را در نقاطی که سرمای سخت زمستانی ندارند می توان همراه با گندم های زمستانه کشت نمود .
ج) گندم های بهاره – پاییزه " Facultative " : تعدادی از گندم ها چون نیاز چندانی به یک دوره ی سرد طولانی ندارند ،می توان آن ها را در برخی از مناطق هم در پاییز و هم در بهار کشت نمود . چنین گندم هایی را اصطلاحا بهاره – زمستانه می گویند .
*توجه *توجه برای مشاهده مطلب و یا دانلود فایل مورد نظر خود به پایین همین پست مراجعه گردد
تفاوت ظاهری گندم های پاییزه از بهاره :
1- گندم های زمستانه دارای رویان کوچکتری هستند .
2- گندم های زمستانه دارای شکاف عمیقتری در روی دانه هستند .
3- لبه های شکاف گندم زمستانه گرد و لبه ی گندم های بهاره تا حدودی زاویه دار می باشند .
طبقه بندی تجارتی گندم :
گندم ها را از نظر تجاری به دو دسته ی سخت و نرم تقسیم می نمایند . معمولا گندم های سخت رنگ تیره و به دلیل داشتن گلوتن بیشتر و بهتر برای نانوایی مناسب ترند و گندم های نرم رنگ روشن و بدلیل داشتن نشاسته در صنایع بیسکویت سازی و مواد غذایی نشاسته دار بکار می روند .
"" نکته : انواع گلوتن :1- " Gliadin " باعث گسترش خمیر می شود . 2- " Glutenin " موجب "Elasticity" خمیر می شود . ""
با توجه به سختی و نرمی بافت آندوسپرم و رنگ دانه و موقع کاشت گندم اداره ی غلات آمریکا گندم ها را به منظور عرضه به بازارهای جهانی ( داخلی و خارجی ) به هفت رده به شرح زیر تقسیم بندی نموده است :
1- گندم قرمز سخت بهاری " Hard Red Spring Wheat " :
آرد این گندم ها از سایر گندم ها از نظر کیفیت برتر و دارای مقدار زیادی از گلوتن با کیفیت خوب و کشش زیاد می باشد . نانواها به این نوع آرد ،آرد قوی " Rich flour " می گویند .
2- گندم قرمز سخت زمستانه " Hard Red Winter Wheat " :
معمولا سطح زیر کشت این نوع گندم از گندم قرمز سخت بهاری بیشتر است ولی از نظر کیفیت با آن برابری می کند .
3- گندم قرمز نرم بهاری " Soft Red Spring Wheat " :
آندوسپرم دانه های این گندم از نشاسته ی بیشتر و گلوتن کمتری برخوردار است . معمولا نانواها به این نوع آرد ،آرد ضعیف "Weak flour " می گویند که بیشتر برای کیک و شیرینی و کلوچه استفاده می شود و خمیر آن قدرت کشش ندارد و قرص نان سنگین می شود .
4- گندم سفید " White Wheat " :
این نوع گندم می تواند هم بهاره و هم پاییزه باشد . دارای دانه های نرم و نشاسته ای است و برای مصرف نانوایی مناسب نیست .
5- گندم دوروم " Durum Wheat " :
این گندم با نام علمی " Triticum durum " در مقابل خشکی ها و بیماری ها از گندم قرمز سخت بهاری قوی تر است . دارای گلوتن ضعیف و برای مصرف نانوایی مناسب نیست اما در عوض دانه های سخت و شفاف آن جهت تهیه آرد ماکارونی و اسپاگتی مناسب می باشد .
6- گندم دوروم قرمز " Red Durum Wheat " :
مشابه گندم دوروم است و بیشتر جهت مصرف دام و طیور استفاده می شود .
7- گندم مخلوط " Mixed Wheat " :
مخلوطی از گندم های ذکر شده فوق می باشد .
طبقه بندی ژنتیکی گندم :
آقای « فلکس برگر » در سال 1939 گندم ها را بر اساس تعداد کروموزوم آن ها در سه دسته ی دیپلوئید ، تترا پلوئید و هگزا پلوئید تقسیم بندی نمود .
الف ) گروه گندم های دیپلوئید : ((X = 7 ) 2n = 2x = 14 )
این نوع گندم ها به گندم های یک دانه ای " Einkorn Wheat " موسومند ،چون در هر سنبله فقط یک دانه وجود دارد و قدمت آن به عصر حجر بر می گردد و معمولا مصرف علوفه ای دارد . گونه های معروف آن شامل :
T.boeticum , T.monococcum , T.spontatum
ب)گروه گندم های تتراپلوئید : ((X = 7) 2n = 4x = 28)
این نوع گندم ها به گندم های دو دانه موسومند و شامل گندم های زیر است :
1- گندم های امر "Emmer.w." : که به گندم های نشاسته ای و یا گندم های برنجی موسومند و چون در روی هر سنبله دو گل بارور شده و دو دانه بوجود می آید به همین دلیل به گندم های دو دانه ای معروف می باشند . نسبت به خشکی مقاوم و دارای ریشک می باشند . گونه های معرف آن شامل : T.dicoccaides , T.diccoccum
2- گندم های تیموفیوی "Timpheevi.w." : این نوع گندم ها در مقابل امراض مقاومت دارند و در برنامه های اصلاحی از آن ها استفاده می نمایند .
3- گندم دوروم "Durum.w." : این نوع گندم به خشکی و زنگ سیاه مقاومت دارد و جهت ساخت ماکارونی و اسپاگتی بکار می رود ؛ همچنین این نوع گندم دارای دانه های فوق العاده سخت می باشد و میزان عملکرد آن از از گندم معمولی بالاتر است . گونه معروف آن : T.durum
4- گندم پولارد "Poulard.w." : این نوع گندم به گندم انگلیسی یا رودخانه ای معروف است . دارای ریشک و محور سنبل سخت و ضخیم است . گونه معرف آن : T.turgidum
5- گندم لهستانی "Polish.w." : این نوع گندم دارای ساقه های توپر و ارتفاع بلند 140تا 160 سانتیمتر می باشد ؛برای تهیه ی نان مناسب نسیت ولی برای ماکارونی کاربرد دارد . گونه معروف آن : "T.polonicum"
6- گندم ایرانی "Persian.w." : شباهت زیادی به گندم هگزاپلوئید دارد و با ارقام گروه تترا پلوئید به خوبی تلاقی می یابد . درمقابل زنگ سیاه مقاوم است . تعداد دانه در سنبله آن 2 تا 4 عدد می باشد . گونه معروف آن :T.perisicum" "
ج) گروه گندم های هگزا پلوئید : (( ( 2n = 6x = 42( X = 7 "Common .w."
گندم های هگزاپلوئید به گندم های معمولی موسومند که در بیشتر نقاط جهان کشت می شوند . گونه های معروف آن:
T.spelta , T.aestivum , T.sativum ) , T.vulgare , T.compactum , T.sphaerococcum , T.macha)
- انواع گندم های اصلاح شده در ایران :
عبارتند از : آذر ،امید ،روشن ،ریحانی ،شاه پسند ،سفیدک ،شاهین ،طبس ، خلیج ،آزادی ،اروند ،البرز ،بیات ،خزر ،رشید ،شعله ،عدل ،فلات ،قدس ،کرج 1 ،کرج 2 ،گلستان ،مغان 1 ،مغان 2 ، نوید ،الوند ،C-7020 و ... .
گندم های مکزیکی مانند :اینیا 66 ،توباری ،پنجامو ،مکزیپاک .
مراحل مختلف زندگی گندم :
مراحلی که گندم پاییزه کشت می شود تا برداشت به شرح زیر است :
1- جوانه زدن ، 2- پنجه انداختن ،3- خواب زمستانه ،4- به ساقه رفتن ،5- به سنبل رفتن ،6- نطفه بندی یا لقاح ،7- رسیدن دانه
1- مرحله جوانه زدن "Emergence" : در صورتی که شرایط سبز شدن از قبیل درجه ی حرارت و رطوبت و وضع فیزیکی خاک و عمق کاشت برای دانه ی گندم فراهم باشد ،دانه ی گندم پس از جذب رطوبت عملا پس از 5 تا 10 روز سبز می شود . درجه ی حرارت مناسب برای سبز شدن دانه ی گندم موقعی است که درجه حرارت خاک به 13 درجه سانتیگراد تقلیل یافته باشد و درجه حرارت محیط خارج 15 تا 25 درجه ی سانتیگراد باشد . حداقل درجه حرارت برای جوانه زدن و رشد بوته 4 درجه ی سانتیگراد می باشد .
2- مرحله ی پنجه انداختن ( پنجه زنی ) " Tillering " : دانه ی گندم حتی اگر ده سانتیمتر زیر خاک کشت شود اول یک ساقه ی ابتدایی تشکیل می دهد و با همان ساقه ،خود را به سطح خاک می رساند و وقتی به سطح خاک رسید تولید یک گره می نماید که از این گره ریشه های افشان (ثانویه ی اصلی ) به سمت پایین و اطراف و ساقه ی اصلی به سمت خارج از خاک خارج می شود . بتدریج ساقه های دیگر از همین محل به نام پنجه ایجاد می شود . مرحله ی پنجه زنی گندم ممکن است تا قبل از فرا رسیدن ایام سرد زمستان پایان یابد و در نتیجه گیاه مقاومت بیشتری از خود در مقابل سرما زدگی نشان دهد .
3- مرحله ی خواب زمستانه : همان طور که قبلا گفته شد صفر گیاه گندم 4 درجه است، بنابراین رشد گندم در کمتر از 4 درجه سانتیگراد متوقف می شود. هر گاه درجه حرارت به 16 درجه سانتیگراد زیر صفر برسد و روی گندم از برف پوشیده نباشد بوته ی گندم سرما زدگی مستقیم پیدا می کند ، بنابراین گندم در بین دو حد 4+ و 16- درجه بدون اینکه سرما بزند از رشد بازمانده و در واقع یک دوره ی وقفه را می گذراند تا اینکه مجددا درجه حرارت به 4 درجه ی سانتیگراد افزایش یابد و بوته ی گندم رشد مجدد خود را آغاز نماید . در زراعت نام این دوران وقفه را خواب زمستانی می گویند .
4- مرحله ی ساقه رفتن "Stem Elongation" : در برخی نقاط ایران در اسفند ماه و در برخی نقاط فروردین (اول تا آخر) زمانیکه تغییر محسوس در درجه حرارت ایجاد می شود بوته های گندم از حالت چمنی و خواب زمستانی (دوران وقفه) و نیز در حالت دفاعی در حالت سرما بیرون آمده و در ظرف چند روز با رشد سریع ساقه ها (پنجه ها)منظره ی چمنی به یک زراعت سرپا تغییر می کنند . فعالیت شدید گیاه در این مرحله مستلزم تامین آب و مواد غذایی است؛ از این رو آبیاری ، دادن کود ازته ، نیتراته و یا اوره به صورت سرک در زراعت آبی ضرورت دارد .
" هر نوع افزایش و یا دادن کود در مرحله ی پس از کاشت گیاه زراعی را به عنوان کود سرک تلقی می نمایند . "
5- مرحله ی تشکیل سنبل "Inflorescence Emergence" : از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت پس از آنکه ساقه ی گندم رشد کرد و مقدار معینی حرارت بسته به نژاد و رقم دریافت نمود ، سنبل گندم از انتهای فوقانی ساقه و از لا به لای غلاف برگ ها خارج می شود ( غلاف برگ پرچم).
گیاه گندم در این دوره نیز به دلیل تشکیل انساج و اندام های جدید نیاز به آبیاری و مواد غذایی بیشتری دارد . در صورتیکه در مرحله ساقه رفتن کود ازته به زراعت داده نشده باشد بوته ی گندم از خود علائم ضعف نشان می دهد (رنگ سبز تیره به سبز روشن تبدیل می شود .) و باید مقدار کود قبلی را در این مرحله که آخرین فرصت برای تامین گیاه است به زراعت افزود .
6- مرحله ی نطفه بندی (لقاح ) "Anthesis" : خروج کامل سنبل از غلاف برگ پرچم را سنبل دهی می گویند و گرده افشانی غالبا بعد از سنبل دهی اتفاق می افتد که در این مرحله لودیکول ها با جذب مقدار زیادی آب متورم گشته و پوشه و پوشینه (گلوم و گلومل ) از هم باز می شود . میله های پرچم چند برابر طول اولیه خود رشد می کنند و بساک ها از پوشه و پوشینه خارج می شوند . در این زمان دو سوراخ در راس هر بساک ایجاد می شود و مقدار زیادی دانه گرده آزاد می شود . دانه ی گرده آزاد شده روی کلاله جوانه می زند و به تخمک می رسد . طی 20 دقیقه بعد از تورم لودیکول ها ،گل مجددا بسته می شود و گرده افشانی کامل می شود سپس آندوسپرم و جنین تشکیل می شود .
7- مرحله ی رسیدن دانه "Ripening" : از زمان نطفه بندی تا رسیدن دانه را می توان به 4 مرحله تقسیم نمود :
الف ) مرحله ی شیری "Milk Development" : در این مرحله بوته و سنبل گندم کاملا سبز است و در داخل دانه ماده ای شیری رنگ که مخلوطی از دانه های نشاسته و آب می باشد، وجود دارد .
ب) حالت خمیری "Dough Development" : در این مرحله ساقه ها و برگ ها کمی رو به زردی می رود . هر گاه دانه را بین دو انگشت فشار دهیم ، له می شود . تا اواخر این مرحله دانه ها از مواد غذایی و آب که در داخل برگ ها و ساقه ها در جریان است استفاده کرده و در خود ذخیره می نمایند ؛از این مرحله به بعد دیگر بر وزن و یا حجم دانه چیزی اضافه نمی شود . (بلوغ "Matukity")
ج) حالت نیمه سخت : در این مرحله بوته ی گندم کاملا زرد شده و اگر دانه را بین دو انگشت فشار دهیم از وسط می شکند . برداشت ارقام حساس به ریزش در این مرحله صورت می گیرد .
د)حالت سخت : در این مرحله دانه گندم کاملا رسیده و رطوبت دانه به حداقل تنزل پیدا کرده است و در این حالت دانه گندم کاملا سخت است و با دو انگشت شکسته نمی شود لیکن در زیر دندان می توان دانه ها را شکست .
هـ) آبستنی غلاف "Booting" : زمانیکه سنبل در داخل غلاف برگ پرچم باشد و راس سنبله ی انتهایی غلاف رسیده باشد تورم غلاف یا آبستنی نامیده می شود .
مراحل نمو گندم توسط افراد مختلفی مثل "Feek , Zadoks" تقسیم بندی شده است . به عنوان مثال "Zadoks" و همکاران مراحل اصلی نمو گندم را به صورت زیر تقسیم بندی نموده اند .
"Germination Emergence"
- جوانه زنی = 0 - رشد گیاهچه = 1 "Seedling growth" - پنجه زنی = 2 "Tillering"
- به ساقه رفتن = 3 "Stem elongation" - آبستنی غلاف = 4 "Booting"
- سنیل دهی = 5 "Inflorescence emergence" - گرده افشانی = 6 "Anthesis" - مرحله ی شیری =7 - مرحله ی خمیری = 8 - رسیدگی = 9 "Ripening"
حوادث سوء زراعت گندم :
1- ورس : "Loding verse" به معنی خوابیدن ساقه های گندم بر روی یکدیگر می باشد . عوامل ایجاد ورس عبارتند از :
پر کاشتن (استفاده زیاده از حد مقدار بذر مورد نیاز جهت کاشت ) ،حاصلخیز بودن زمین بویژه از لحاظ ازت ، استعداد برخی از ارقام به ورس و شرایط محیطی از قبیل وزش باد شدید ،باران زیاد و ابری بودن هوا برای مدت طولانی .
الف )پرکاشتن :هر گاه در یک زمین زراعی بیش از حد معمول بذر کاشته شود در اینصورت تعداد بوته ها و یا در واقع تعداد ساقه ها در واحد سطح بیش از اندازه شده و راه نفوذ نور به پای بوته ها بسته می شود . نرسیدن نور به پای بوته ها موجب عدم تشکیل انساج چوبی در طوقه ی گیاه می گردد و در نتیجه طوقه ی گیاه ضعیف شده و تاب نگهداری ساقه ی گندم را نخواهد داشت . در اثر شکستن طوقه ی گیاه قسمتی از آوند های چوبی پاره شده و جریان مواد غذایی به داخل دانه ها کند شده که موجب کوچک و لاغر ماندن دانه ها و کاهش عملکرد می گردد .
ب)حاصلخیز بودن زمین : هر گاه زمین از لحاظ مواد غذایی بویژه ازت غنی باشد ،چون گندمیان به دریافت ازت پاسخ مثبت می دهند بر تعداد پنجه و طول ساقه ها اضافه می شود و تعداد زیاد ساقه در واحد سطح مانع از رسیدن نور به پای بوته ها شده و موجب ورس می گردد .
ج)استعداد بوته ها : برخی ارقام استعداد ورس دارند ؛داشتن ریشه های کم انشعاب و سطحی ،ساقه های بلند و نازک توخالی ،پنجه زنی زیاد ،داشتن میان گره ی طویل در نزدیکی طوقه موجب ورس و کاهش عملکرد می شود .
برخی مواقع بیماری پاخوره ی غلات "Pietin" باعث از بین رفتن استقامت طوقه و ایجاد ورس می شود
*توجه *توجه برای مشاهده مطلب و یا دانلود فایل مورد نظر خود به پایین همین پست مراجعه گردد
| مسمومیت با خاک در دام (Dirt-osis) |
گاوها مثل پرندگان نیستند. آنها سنگدان ندارند و نیازمند خوردن سنگ، شن و یا خاک نیستند تا غذای خورده شده را به طور فیزیکی هضم کنند. ولی، چرا آنها خاک می خورند؟ وقتی خاک می خورند چه اتفاقی می افتد و تا چه حد از آن می تواند خیلی زیاد باشد؟
گاوهایی که به طور فعالی به دنبال ذرات خاکی هستند و سنگ و شن میخورند احتمالا از خوردن سایر اقلام ضروری جیره شان باز می مانند. در برخی موارد، آن ماده ضروری می تواند فیبر موثر (الیاف بلند) باشد و این گاوها محیط اطرافشان را برای پیدا کردن و فراهم کردن جایگزین نسبی آن جز از دست داده جستجو خواهند نمود. نرهای اخته ای از جیره های به شدت غلاتی تغذیه می کنند و اسیدوز دارند، اغلب حصارهای چوبی را می جوند و زمین را لیس می زنند. در سایر حالت ها، وقتی گاوها از لحاظ مواد معدنی کمبود دارند (نمک، پتاسیم، کلسیم و ....) خاک می خورند. گاوهایی که به طور فعالی خاک میخورند احتمالا به دنبال منابع مواد معدنی برای تامین نیازمندی های خود هستند.
همه مواد خوراکی دارای خاکستر هستند. خاکستر از مواد معدنی که به طور طبیعی در بافت های گیاهی یافت می شود تشکیل می شود، ولی از آلودگی با خاک نیز منشا می گیرد. مصرف بیش از حد خاکستر می تواند خوراک مصرفی را کاهش دهد، هضم را مختل کند، و ممکن است اثر منفی روی سلامت بگذارد. گاوها ممکن است در جستجوی اشیای خارجی (خاک، سنگ، شن، یا اشیایی که موجب بیماری های سخت می شوند) حاصل از خوراک باشند. منابع متداول خاک و سنگ در جیره می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سنگریزه یا شن موجود در کف مخازن سیلو یا کیسه های سیلو که سهواً با خوراک مخلوط شده اند.
- سنگ، شن و سنگریزه هایی که به کف پرس های علوفه در هنگام ذخیره سازی می چسبند.
- لجن و گل ولایی که در هنگام برداشت و فشرده سازی به داخل مخازن کشیده می شود.
- برداشت علوفه با استفاده از چاپرهایی که از نزدیکی سطح زمین علوفه را برداشت می کنند.
- گل و لای حاصل از چرخ ها در هنگام خوراک دادن.
- گاوهای پرتولید ممکن است بستر (شامل شن) خود را بخورند، و دلیل آن هم ممکن است خوراک ناکافی در آخور و یا مشکلات دیگری باشد (شاید اسیدوز).
زدودن یا حذف همه خاک از جیره تقریبا غیر ممکن است. مقدار خاکستر جیره بین 5 تا 10% ماده خشک معمول و متداول است. اما ما در مزرعه دامنه های گسترده تری را مشاهده می کنیم!! علوفه خشک، مواد سیلویی، و برخی محصولات فرعی سهم اصلی را در گرد و غبار موجود در جیره بازی میکنند.
گاوهایی که علائم مسمومیت خاکی را دارند، ممکن است دچار انسداد شیردان و عدم ورود مواد به روده کوچک شوند. آغاز این علایم آهسته است و ممکن است چندین روز و شاید یک هفته طول بکشد و می تواند تا 10 % گاوهای یک بهاربند را متاثر کند. ممکن است گاوها دچار عدم توازن الکترولیت ها شوند چرا که شیردان مخزن مهمی از الکترولیت ها (کلر و پتاسیم) است و چون این مخزن نمی تواند دوباره (از طریق گردش مواد و ورود مواد به روده کوچک) پر شود دچار عدم توازن می شود. در نهایت عملکرد دام کم میشود و ممکن است وزن از دست بدهد. علایم زیر در این هنگام ممکن است بروز کند:
- خوراک زدگی (بی اشتهایی)
- کاهش کنجکاوی و عدم پاسخ دهی به محرک های محیطی توسط گاو
- کاهش مقدار مدفوع که سفت و حاوی موکوس است
- خزیدن که دراین حالت گاو به دلیل ضعف، عدم توازن الکترولیت ها یا گرسنگی قادر به برخواستن نیست
- افزایش سرعت تنفس با مقداری صدای خرخر
آزمون های ویژه ای برای تشخیص مسمومیت خوراک وجود ندارد. اندازه گیری سطوح الکترولیت های خون اغلب سطوح پایین کلر، پتاسیم، آلکالوز متابولیکی و گاهاً سدیم پایین را آشکار میسازد. گاوهایی که این علائم را نشان می دهند اغلب در مراحل پایانی بیماری هستند و بهبودی ضعیفی خواهند داشت. کالبد شکافی ممکن است سنگ ریزها را در شکمبه، شیردان و روده کوچک نمایان سازد. به تصویر نگاه کنید. در حالت طبیعی در گاوهای سالم مقداری سنگ و شن در کف شکمبه وجود دارد ولی اگر شما این سنگ ها را در شیردان یا روده کوچک ببینید، نشان دهنده این است که مقدار آنها بسیار زیاد بوده است. علاوه بر این علائم، شیردان ممکن است متورم باشد و نیز دیواره آن زخمی شده باشد.
یک روش برای کنترل گله از لحاظ این بیماری این است که یک مشت از مدفوع را برداشته و با مهارت خودتان به دنبال شن و ماسه بگردید. روش دیگر این است که مقداری مدفوع را در دستکش معاینه (همانی که در تلقیح مصنوعی استفاده می کنید) بریزید و چند فنجان آب به آن اضافه نمایید، آن را با دستتان به تکه های کوچک تقسیم نمایید و آن را آویزان نمایید به طوری که نوک انگشتان به سمت پایین باشد. اگر پس از چند ساعت، نوک انگشتان از شن پر شد، ممکن است که مشکل جدی باشد و نیازمند بررسی بیشتر خواهد بود.
محدود کردن مقدار سنگ و خاک در خوراک از طریق برداشت، ذخیره، و خوراک دادن بهینه مصرف پاتوژن های باکتریایی متداول موجود در خوراک از قبیل گونه های کلستریدیومی، سالمونلایی و لیستریا مونوسایتوژنزها را کاهش خواهد داد
مشخصات مدیر وبسایت
عناوین یادداشتهای وبلاگ
بایگانی آرشیو ماهانه وبسایت
کلمات کلیدی وبسایت
