آب در کشاورزی ارگانیک |
کشاورزان ارگانیک اساسا به آب نه فقط بعنوان یک نهاده در سیکل کشاورزی، با احترام برخورد می کنند، بلکه بعنوان یک منبع حیاتی برای ادامه زندگی بر روی کره زمین که باید از طریق مدیریت دقیق مورد محافظت و بهبود قرار گیرد، نگاه می کنند. آب در کشاورزی ارگانیک، مورد مصرف مسرفانه قرار نمی گیرد، زیرا آنها می دانند که مصرف این ماده حیاتی می تواند موجب موفقیت پرورش گیاهان و حیوانات اهلی شود و در حالی که استفاده از آب نمی تواند در همه جا تحت مقررات قرار گیرد، شیوه های ارگانیک در موارد زیر مشارکت موثری دارند:
حفاظت
کشاورزان ارگانیک در حالی که اقداماتی را برای کاهش رواناب ها بعمل می آورند، تلاش می کنند تا منابع آبهای طبیعی،مانند جویبارها و تالاب ها را حفظ کنند. کشاورزی ارگانیک از طرق ذیل به حفظ منابع آب کمک می کند:
کشاورزان ارگانیک دریافته اند که کاهش رواناب و بهبود کیفیت کلی خاک از طریق این شیوه ها،به کاهش نیاز به آبیاری مزرعه در مناطق خشک،کمک می کند.
در مناطقی که شوری یک مشکل بالقوه است،حفظ درختان بیشتر و پوشش گیاهان طبیعی با ریشه های عمیق تر،به نگهداری سطح آب در سطوح پایین تر و جلوگیری از آوردن نمک به سطح خاک، جلوگیری می کند.
کیفیت
در ضمن،سیستمهای کشاورزی ارگانیک به نگهداری- و حتی بهبود- کیفیت آب بوسیله کاهش مقدار مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی کمک می کند، که تدریجا راه خود را به دریاچه ها،رودخانه ها، جویبارها، و دیگر مجاری آب،باز می کنند.
کشاورزی ارگانیک، کودهای شیمیایی،و آفت کش های دارای ترکیبهای شیمیایی، و همچنین پرورش تقویت کننده ها و آنتی بیوتیکها برای حیوانات اهلی را منع می کند و بنابراین،ریسک وجود این مواد را درآب دریاچه ها،رودخانه ها،جویبارها و دیگر مجاری آب،کاهش می دهد. خطر انباشتگی ورودیهای آب – که موجب رشد خزه می شود که سبب کمبود مواد مغذی در این آبها می گردد ،کاهش حجم اکسیژن را پایین می آورد و سلامتی گیاهان و جانوران آبزی را تهدید می کند – را کاهش می دهد.
نکاتی در مورد کشاورزی ارگانیک
کاربردهای کشت بافت های گیاهی |
دید کلی
وقتی درباره کشت گیاه صحبت میشود، معمولا منظور کشت گیاهان در گلدان، زیر پلاستیک (Frames)، در گلخانه و یا مزرعه است. در تقسیم بندی های رایج در کشاورزی، کشت گیاهان به بخش های مختلف شامل زراعت، باغبانی، زراعت مناطق گرمسیری، جنگل داری و اصلاح نباتات تقسیم میگردد. در سال 1904 هانیگ، روش جدیدی از کشت گیاهان به نام کشت جنین را ارائه نمود.
او جنین نابالغ تعداد زیادی از گیاهان تیره شببو (cruci Ferae) را در شرایط کشت آزمایشگاهی (in Vitro) ایزوله کرد و از آنها ، گیاهچههای زنده بدست آورد. از سال 1920 انواع روشهای کشت بافت ، نظیر کشت آزمایشگاهی بذرهای ارکیده ، کشت کالوس ، کشت اندام مرسوم شد. بعد از سال 1945 ، به تمام روشهای مختلف کشت در آزمایشگاه ، کشت بافت گیاهی اطلاق گردید.
انواع کشت بافت
•کشت گیاه کامل: یک بذر ممکن است در شرایط آزمایشگاهی کشت شود و یک گیاهچه و در نهایت یک گیاه کامل تولید کند. موسسه کشاورزی سبزبانان کرج, نهال های مثمر, نهال غیر مثمر , گل و گیاه , محوطه سازی و زیبا سازی, اجرای فضای سبز, فروش انواع نهال ,مقالات کشاورزی ,بانک مقالات کشاورزی، نانو مواد, مکانیزاسیون کشاورزی , زراعت
•کشت جنین: در این نوع کشت ، جنین جدا شده و پس از حذف پوسته بذر ، کشت میشود.
•کشت اندام گیاهی: در این کشت ، انواع مختلفی مثل کشت مریستم ، کشت ریشه ، کشت نوک ساقه قابل تشخیص هستند.
•کشت کالوس: اگر یک بافت تمایز یافته جدا شود و در شرایط آزمایشگاهی تولید یک توده سلولی تمایز نیافته به نام کالوس نماید، این پدیده را کشت کالوس مینامند.
•کشت سلول: کشت سلولهای منفرد که به کمک آنزیمها یا به روشهای مکانیکی از یک بافت گیاهی یا سوسپانسیون سلولی بدست میآیند.
•کشت پروتوپلاست: کشت پروتوپلاستهایی که در اثر هضم آنزیمی دیواره سلولی بوجود آمدهاند، کشت پروتوپلاست نام دارد.
موارد کاربرد کشت جنین
•رفع موانع جوانهزنی بذر: در تعدادی از گونههای گیاهی ، جوانه زنی در شرایط خارج آزمایشگاه ، مطلقا امکانپذیر نیست. در این مورد استفاده از کشت جنین ، ضروری است.
•کوتاه کردن دوره اصلاح نبات: در تعدادی از گونههای گیاهی، خواب بذر وجود دارد که اغلب به علت پوسته بذر و یا آندوسپرم است. با حذف پوسته بذر ، جوانهزنی بلافاصله صورت میگیرد.
•جلوگیری از سقط جنین در درختان هستهدار زود رس.
•جلوگیری از سقط جنین در اثر ناسازگاری.
•تکثیر رویشی: مثلا در تیره گندم و راسته کاج ، از جنین به عنوان یک ماده اولیه برای تکثیر رویشی ، استفاده میشود.
تولید گیاهان عاری از ویروس
مبارزه با آلودگیهای داخلی که بوسیله ویروسها ، مایکوپلاسماها و قارچهای میکروسکوپی ایجاد میشود، بسیار مشکل میباشد. برخلاف آنچه که قبلا تصور میشد، ویروسها میتوانند طی تکثیر جنسی نیز منتقل شوند. حداقل 80 نوع از ویروسهای گیاهی میتوانند از طریق بذر منتقل شوند. ویروسها باعث کاهش عملکرد و همچنین کاهش کیفیت تولیدات گیاهی میشوند.
بنابراین بسیار مهم است که مواد اولیهای که برای تکثیر رویشی استفاده میشوند، عاری از ویروس باشند. پنج روش برای تولید گیاهان عاری از ویروس وجود دارد. استفاده از گرما ، کشت مریستم ، استفاده از گرما و سپس کشت مریستم ، تشکیل اندام هوایی نابجا و سپس کشت مریستم و پیوند مریستم روی پایههای عاری از ویروس که به آن ریز پیوندی نیز گفته میشود.
تولید گیاهان عاری از باکتری و قارچ بوسیله کشت مریستم
به نظر میرسد که تولید گیاهان عاری از باکتری و قارچ نیز بوسیله کشت مریستم امکانپذیر است. مهمترین جنسهای باکتری که بایستی حذف شوند، عبارتند از: Erwinia ، Pseudomonas و Bacillus و مهمترین جنس قارچها عبارتند از: Fusarium ، verticillium و Rhizoctonia. گاهی اوقات برای تعیین این که آیا گیاه عاری از باکتری یا قارچ است، یک محیط کشت غنی ، بکار میرود. اولین تحقیق از کشت مریستم میخک برای تولید گیاهان عاری از قارچ انجام گرفت. کشت مریستم بطور موفقیت آمیزی برای حذف باکتری Xanthomonas در گیاه بگونیا ، صورت گرفته است.
دست ورزی ژنتیکی
تا سال 1970 انتقال مواد ژنتیکی از یک موجود به موجود دیگر در گیاهان عالی فقط از طریق جنسی بوسیله استخراج سلول تخمزا با هسته زایشی دانه گرده امکان داشت که حاصل آن تخم بارور بود که میتوانست از آن موجودی با خصوصیات پدری و مادری بوجود آید. انتقال مواد ژنتیکی به صورت غیر جنسی ، فقط از طریق استفاده از پروتوپلاست ، امکانپذیر است. دست ورزی ژنتیکی یک روش ژنتیک مولکولی انتقال مواد ژنتیکی از سلول (پروتوپلاست) دیگر در شرایط آزمایشگاهی بدون توجه به مرحله زایشی میباشد. انواع روشهای دست ورزی ژنتیکی شامل دو رگهگیری سوماتیکی ، دو رگه سیتوپلاسمی ، جذب و جابجایی هستههای ایزوله شده و کروموزومها و انتقال ژنتیکی.
بیوسنتز مواد در آزمایشگاه
مدت زمان طولانی است که در صنعت از کشت میکروارگانیسمها مثل پنیسیلیوم و استرپتوماسیس برای بدست آوردن موادی مانند پنیسیلین و استرپتومایسین که از نظر داروسازی مهم هستند، استفاده میشود. آنچه که متداول است، کاشت گیاهان دارویی و سپس استخراج ترکیبات فعال از آنهاست. این روش تولید با مشکلاتی روبه رو است که لازم است راههای دیگری بوجود آید. بدون شک بیوسنتز ترکیبات در روش آزمایشگاه (invitro) دارای مزایای زیادی است با این وجود هنوز مشکلات زیادی در این ارتباط وجود دارد.
چشم انداز
کاشت بافتهای گیاهی در آزمایشگاه ، ابزار مناسبی برای رسیدن به هدفهای ناممکن است که در شرایط خارج آزمایشگاه وجود دارد. نتایج کشت در آزمایشگاه دارای اهمیت زیادی در کشاورزی ، باغبانی و جنگلداری است. علاوه بر کاربرد عملی این تکنیک ، کشت سلول گیاهی ، بافت و اندام ، نقش زیادی را در بهبود آگاهی ما در رابطه با علم سلولی _ تکوینی گیاهی داشته است. در حال حاضر کشت سلول ، دارای اهمیتی خاص در بیوتکنولوژی است و متخصصین در حال تلاش جهت رشد سلول گیاهی به منظور بدست آوردن فرآوردههای صنعتی از متابولیتهای ثانویه هستند
اثر رطوبت خاک، سرعت پیشروی و دفعات عبور تراکتور بر تراکم پذیری |
تراکم خاکهای کشاورزی در سالهای اخیر با توجه به افزایش اندازه تراکتورها و تردد آنها در زمینهای کشاورزی یکی از مشکلات اصلی کشاورزان و از عوامل مهم کاهش عملکرد محصول در برخی از مناطق میباشد.
در این تحقیق، به منظور بررسی اثرات تراکتورهای غالب ایران (تراکتور مسی فرگوسن مدل 285) بر تراکم خاک، اثرات تردد تراکتور (در دو سطح یک و سه بار عبور) در رطوبتهای مختلف خاک (سه سطح حد خمیری، 8/0 حد خمیری و 6/0 خمیری) با دو سرعت پیشروی کم و متوسط در مزرعة کشاورزی دانشگاه ارومیه با اندازهگیری شاخصهای تراکم شامل چگالی مخصوص ظاهری و شاخص مخروطی در تابستان سال 1384بررسی شد. آزمایشات بصورت طرح فاکتوریل با یک عامل اصلی و سه بار تکرار انجام شد.نتایج در سه عمق مختلف 10-0 ، 20-10 و 30-20 سانتی متر تجزیه و تحلیل گردید. بررسی نتایج نشان میدهد که تیمارهای رطوبت خاک و تعداد دفعات عبور تراکتور در عمقهای اول و دوم در سطح 5% اختلاف معنی داری بر (CI) ایجاد کرده است. ولی برای عمق سوم اثری نداشته است. همچنین تیمار رطوبت در سطح 5% فقط در عمق دوم اثر معنی داری بر مقدار (BD) داشته است. همچنین نتایج نشان میدهد که بیشترین افزایش تراکم در عمق 15-10 سانتی متر اتفاق میافتد و در عمقهای پایینتر از 20 سانتی متر به دلیل سبک بودن تراکتور، تغییرات معنی داری در مقدار تراکم ایجاد نشده است. بنابراین مسئله تشکیل لایة سخت شدة زیرین برای کار با این نوع تراکتوردر شرایط آزمایش شده وجود ندارد. نتایج نشان میدهد که خاک در رطوبت حد خمیری بیشترین واکنش را نسبت به تراکم نشان میدهد، بنابراین باید از تردد تراکتور در این محدودة رطوبتی جلوگیری شود.
حفظ نسبتهای مناسب بین فازهای جامد، مایع و گاز خاک اهمیت ویژهای دارد. این نسبتها فقط در بعضی خاکها و در شرایط اقلیمی خاص و فعالیت صحیح انسانی حاصل میشود. با ورود ماشین به مزرعه فاز جامد خاک در حجم معین افزایش یافته و فاز گازی آن کاهش مییابد. از جمله شاخصهای نشان دهندة تخریب ساختمان فیزیکی خاک، تراکم خاک میباشد. تراکم خاک بوسیله افزایش در چگالی ظاهری خاک (جرم فاز جامد به حجم کل)، یا کاهش تخلخل تعریف میشود. تراکم خاک ممکن است به دلایل طبیعی مانند برخورد قطرات باران، خشک شدن تدریجی خاک یا عوامل غیر طبیعی مانند عبور ماشین و ادوات خاکورزی صورت گیرد. گرچه کشاورزان از گذشته، به علت استفاده از حیوانات و ادوات کشاورزی، کم و بیش با مسئله تراکم خاک روبرو بودند ولی از اواسط قرن بیستم به دلیل بزرگی و سنگینی ماشینهای کشاورزی این مسئله بصورت یک مشکل اساسی در مقابل کشاورزان بروز کرد. مهمترین اثرات تراکم خاک بر محصول را میتوان بصورت حساسیت بیش از حد گیاه به خشکی، تهویه ناکافی، کاهش جذب آب توسط گیاه، کاهش بازده عناصر غذایی، رشد غیر یکنواخت گیاهان، کند شدن جوانه زنی، سیستم ریشهای بد شکل و نهایتاٌ کاهش محصول بیان کرد. تراکم خاک قابلیت نفوذ ریشه را کاهش میدهد. همچنین تحقیقات نشان میدهدکه خروج در خاکهای متراکم افزایش مییابد.
از دیدگاه مهندسین ماشینهای کشاورزی، تراکم خاک باعث افزایش مقاومت مکانیکی خاک شده و به تبع آن افزایش نیروی کششی، افزایش مصرف سوخت، افزایش زمان انجام کار و افزایش سائیدگی ادوات کشاورزی را به دنبال خواهد داشت. بر طبق تحقیقات انجام شده در حدود 60% از انرژی مکانیکی مورد مصرف در کشاورزی مکانیزه صرف عملیات خاکورزی و تهیه بستر بذر میگردد .
مهمترین عامل محیطی موثر بر تراکم خاکهای کشاورزی در هنگام عملیات خاکورزی رطوبت خاک میباشد. اسپور و گادوین رطوبت مطلوب برای انجام عملیات خاکورزی را پایینتر از حد خمیری خاک میدانند. آلمارس و همکاران اظهار میدارند این رطوبت در سه بافت خاک لوم رسی سیلتی، لوم رسی و لومی در دامنة رطوبتی 9/0 حد خمیری است. پیلیوسنین این رطوبت را معادل 40% تخلخل میداند. به گزارش گومن و لال ، رطوبت خاک حتی در زمان برداشت میتواند عامل مهمی در رابطه با تراکم باشد. با افزایش رطوبت، تراکم خاک در اثر عبور تراکتور افزایش مییابد و در نقطه بحرانی رطوبت، بیشترین تراکم را خواهد داشت.
مواد آلی خاک، دامنة رطوبتی مطلوب برای تردد ماشینهای کشاورزی را افزایش میدهد. بعنوان مثال، در یک خاک با 7% ماده آلی، رطوبت 2/52 % وزنی، حداکثر رطوبت مطلوب برای انجام عملیات خاکورزی میباشد. در حالیکه اگر در همان خاک مادة آلی وجود نداشته باشد، خاک در رطوبت 7/27 % وزنی، نسبت به تراکم حساس میشود. قابلیت تراکم پذیری خاک نه تنها تحت تاثیر مقدار مواد آلی خاک میباشد بلکه نوع ماده آلی نیز بر تراکم تاثیر گذار است.. .تجمع کربن آلی در سطح خاک باعث بهبود ساختمان خاک و واکنش آن نسبت به تراکم میشود.
باربوسا و همکارانش ، چگالی مخصوص ظاهری و مقاومت به نفوذ را در خاکهای لومی رسی اندازهگیری کردند. نتایج نشان داد که برای دو روش خاکورزی مرسوم و بی خاکورزی ، چگالی ظاهری خاک در سطح تغییرات معنی داری نداشته و از 1 به 1.2 t/m3 رسیده است.ولی تغییرات مقاومت نفوذی خاک از حدود 8/0 به حدود 5 مگا پاسکال برای خاکهای لومی شنی و از 9/1 به 2/3 برای خاکهای لومی رسی رسیده است.
به عقیده آلمارس، تراکم خاک هنگامی معنی دار و قابل توجه میگردد که الف) مقدار تخلخل خاک کمتر از 10% گردد که ممکن است فعالیت میکرو ارگانیسمها را تحت تاثیر قرار دهد ب) مقاومت به نفوذ خاک بزرگتر از 2 مگا پاسکال گردد که یک مقدار بحرانی برای نفوذ ریشه میباشد. افزایش مقدار مقاومت به نفوذ خاک ممکن است ناشی از کاهش رطوبت یا افزایش چگالی ظاهری خاک باشد. هاکانسون و ریدر نشان دادند که عملکرد محصول در اولین سال بعد از عبور تراکتور و تراکم خاک در حدود 14% کاهش مییابد . تحقیقات آنها در 7 کشور اروپایی و آمریکای شمالی انجام شد.تراکم خاک میتواند توسط روشهای اجزاء محدود (Finite element) مدل سازی شود. قابلیت تراکم پذیری خاکها وابسته به درصد رس میباشد. چگالی ذرات باتوجه به مقدار رس و نوع کانیهای خاک بویژه با مقدار کانیهای آهن تغییر میکند و ممکن است تراکم پذیری خاک را تحت تاثیر قرار دهد.
دومین عامل موثر بر تراکم خاک، تردد ماشینهای کشاورزی در مزرعه میباشد. راقوان آزمایشاتی را در خاک لومی شنی در رطوبت 18% انجام داد. نتایج این تحقیق نشان داد که تراکم خاک با افزایش تعداد دفعات عبور تراکتور به شدت در عمق و عرض افزایش مییابد. خصوصیات فیزیکی خاک عامل اصلی در تعیین رشد و زمان جوانهزنی میباشد و گیاهانی که زودتر جوانه میزنند نسبت به گیاهانی که دیرتر جوانه میزنند افزایش بیشتری در عملکرد محصول نشان می دهند.
افزایش مقاومت مکانیکی خاک باعث کاهش رشد و توسعه ریشه گیاهان میشود. کاهش توسعه ریشه باعث میشود آب و نیتروژن کمتری در دسترس گیاه قرار گیرد. تیلور تحقیقاتی را بر روی توسعه ریشه پنبه در خاکهای مختلف انجام داده نتیجه گرفت که با افزایش تراکم خاک حتی در مقادیر ناچیز، توسعه ریشه به شدت کاهش مییابد. مهمترین اثر تراکم بیش از حد خاک، کاهش عملکرد محصول میباشد. نتایج تحقیقات مک کیز که در طی چهار سال (1980-1976) متوالی بر روی ذرت علوفهای انجام شد، نشان میدهد که افزایش تراکم تا مقادیر کم، افزایش عملکرد محصول را به دنبال دارد ولی اگر تراکم خاک از مقدار معینی بیشتر گردد، به شدت باعث کاهش عملکرد محصول میشود. هاکانسون و ریدر نشان دادند که عملکرد محصول در اولین سال بعد از عبور تراکتور و تراکم خاک در حدود 14% کاهش مییابد. تحقیقات آنها در 7 کشور اروپایی و آمریکای شمالی انجام شد. تحقیقات مشابهی توسط نجیا (1981) بر روی ذرت علوفهای در خاک لومی شنی صورت گرفته که تقریباً به نتایج یکسانی با مک کیز دست یافت
چگونگی عمل علف های هرز |
رقابت علف های هرز با گیاهان زراعی
علف های هرز در مراحل اولیه اثرات خود را به صورت رقابت با گیاهان زراعی برای استفاده از نور، مواد غذایی، آب و مکان نشان میدهند. قدرت رقابت علف های هرز، مانند گیاهان زراعی در دوران زندگی متفاوت است و بستگی با چگونگی نمو گیاه دارد. مثلا در دوران اولیه رویش با انتشار سریع و نفوذ زیاد ریشهها در خاک، از آب و مواد غذایی خاک بیشتر استفاده مینمایند. رقابت علف های هرز با گیاهان زراعی برای استفاده بیشتر از نور و فضا با کاهش کربنگیری و سرانجام قابل توجه محصولات همراه است.
ترشح مواد بازدارنده نمو
بسیاری از علفهای هرز مانند بید گیاه ، نوعی کاهوی وحشی و کاملینا از ریشههای در حال حیات و یا مرده خود مواد ترشح میکنند که موجب کاهش نمو بسیاری از گیاهان زراعی میشوند.
اثر علفهای هرز در دامپروری و کشاورزی
علفهای هرز بیش از آفات یا بیماری به کشاورزی آسیب میرسانند. در بسیاری از مناطق دنیا علفهای هرز برای تولید غذا و توسعه اقتصادی موانعی بزرگ بوجود میآورند، بخصوص در کشورهای در حال توسعه که ماشین آلات کشاورزی و مواد شیمیایی وجود ندارد و کشاورزان با وسایل بسیار ساده و بدوی زراعت میکنند و برای پاک کردن مزارع خود مجبورند علفهای هرز را با دست وجین کنند، در چنین مواردی بیشتر اوقات کشاورزان جهت مبارزه با علفهای هرز میشود.
• علف هرز در مراتع مناطق دامداری گاه مسائلی نامطلوب مانند تغییر طعم فرآوردههای شیرین بوجود میآورند. گیاه آکتینا و قدومه کوهی از انواع علفهای هرزی میباشند که در این امر دخالت دارند.
• علفهای هرز ممکن است با سموم یا با خارهای موجود در خود ، سبب بیماریهای شدید ، حتی مرگ و میر حیواناتی مانند گاو ، گوسفند و یا اسبها بشوند، مانند دم اسبی ، هالوژتون ، سولانومها و علف چای یا گل راعی. علاوه بر گیاهان نامبرده علفهای هرز دیگری نیز وجود دارند که توسط خارهای خود به چشم دامها میچسبند و با ایجاد خارش و زخم در بدن آنها موجب ناراحتی آنان میگردند.
• علفهای هرز خاردار ، مانند کنگر صحرایی در هنگام برداشت محصولاتی که با دخالت دست صورت میگیرد مثلا در باغات میوه یا میوههایی که بوتهای هستند سبب خارش یا زخمی کردن دست میگردند.
• ممکن است دانههای نارس یا جوانههای حاصل از رویش دانههای علفهای هرز هنگام برداشت و جمع آوری ، با دانههای غلات و حبوبات مخلوط گردد و سبب نامرغوبی محصول و احیانا موجب مسمومیت مصرف کننده شود. گاهی فساد قسمتهای مرطوب دانه و ساقههای جوان علفهای هرز در میان محصولات انبار شده ، حرارت زیاد و نامطلوبی تولید میکند که منجر به تباهی و از بین رفتن محصولات انباری میشود.
• انتشار علفهای هرز از راه دانههای انبار شده بیش از هر طریق دیگر صورت میگیرد و این کیفیت با آنکه در مواردی کم و بیش مشاهده شده بود ولی پس از شناخت اهمیت استعمال بذور پاک و خالص مسلم شد که بسیاری از علفهای هرز امروزی در مناطق مختلف با این طریق گسترش پیدا کردهاند.
• بعضی از گیاهان جوان مانند نوعی سرخس و جگن اگر در دوره اولیه رشد و جوانی که اندامهای نرم دارند مجاور یونجههای مسن که ساقههای آنها ضخیم و سخت شده است برویند دامها بیشتر از برگهای جوان این گیاهان که برای تغذیه چندان مناسب نیستند استفاده میکنند.
• علفهای هرز چند ساله که پیر و چوبی شدهاند در برابر ماشین آلات کشاورزی مقاومت نشان میدهند و این امر موجب کنده شدن یا خراب شدن ماشین میشود.
میزبان آفات و بیماریها
بسیاری از علفهای هرز ، میزبانانی حد واسط برای آفات و قارچها میباشند. مثلا لارو حشره ای که روی گیاه کیسه کشیش زندگی میکند ناقل ویروسی است که سبب پیچیدگی برگهای چغندر قند ، لوبیا و گوجه فرنگی میگردد. این حشره در فواصل دورههای زراعی روی علف هرز به زندگی خود ادامه می دهد، ولی قسمت اعظم زندگی خود را روی گیاهان زراعی ذکر شده بسر میبرد. همچنینی تعدادی از گیاهان تیره شببو و گیاهان تیره غلات میزبانانی برای افیوبولوس و هلمین توس پوریوم هستند که عوامل پوسیدگی طوقه درختان به شمار میآیند.
تلف شدن یا هدر رفتن آب
گیاهان هرز موجود در کانالها و جویهای آب موجب تلف شدن فوقالعاده آب میشوند. وجود گیاهان هرز در جویها از جریان آب میکاهد و در نتیجه موجب تهنشست گل و لای میگردد و بدین ترتیب زمینه را برای نگهداری مواد بیمصرف فراهم میسازد. طبق محاسبات انجام یافته در مناطق آبیاری شده 17 ایالت غربی در ممالک متعده آمریکا ، سالانه لازم برای آبیاری 132 هزار تا 312 هزار هکتار زمین از بین میرود. در بسیاری از مناطق علفهای هرز آبزی حرکت قایقها را محدود میکنند و حتی ممکن است علفهای هرز در اثر ازدیاد ، بعضی نقاط مناسب برای شنا یا ماهیگیری را بلا استفاده کنند.
تهدید سلامتی انسان و حیوانات
سلامتی انسان ممکن است تحت تاثیر گیاهان سمی بخصوص گیاهانی که تولید آلرژی میکند، در مخاطره قرار گیرد. خوردن میوههای سمی مانند میوه بعضی از گیاهان تیره بادنجان از قبیل بنگدانه ، بلادون یا شایزک یا استفاده از ساقه گیاهان سمی بخصوص در میان اطفال سبب بیماری میشود.
بذر تعدادی از علفهای هرز مانند سیاه دانه گندم یا سیاه تخمه و چمچم و بعضی از گونههای پیر گیاه چنانچه در آرد یا نان مخلوط شوند موجب مسمومیت شدید میشوند. یکی دیگر از بذرها که ممکن است از راه تغذیه موجب عوارض شدید در مصرف کنندگان نخود فرنگی تازه یا کنسرو آن گردد، میوه گونههای مختلف تاجریزی میباشد که به اشتباه همراه نخود فرنگیهای تازه یا کنسرو شده جمعآوری میگردند و عوارض گاه شدید بوجود میآورند
کاربرد گیاهان دارویی در سیستم اگروفورستری |
چکیده :
اگروفورستری به تولید درختان و گیاهان در بخشی از زمین گفته می شود . سیستم اگروفورستری دارای مزایای زیادی می باشد که از مزایای آن می توان به استفاده از فضا ، آب ، نور و کاهش نیاز کودی از طریق افزایش ماده آلی خاک و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک و آبشویی اشاره کرد . اگروفورستری دارای اجزایی می باشد که اجزای آن شامل زمین ، درخت و گیاهان است . در گیاهانی که ارزش دارویی دارند اندام های مختلفی از آنها خواص دارویی دارند و با توجه به اینکه چه اندامی خواص و ارزش دارویی دارند مراحل پردازش آنها متفاوت است . گیاهان دارویی در سیستم اگروفورستری کاربرد زیادی دارند و به دلیل ویژگی هایشان در سیستم اگروفورستری می توانند با درختان مختلف بکار روند و در فواصل درختان مختلف کاشته شوند . از جمله این گیاهان ، گیاه جنسینگ است که دارای خواص دارویی است. گیاه جنسینگ را در سیستم اگروفورستری به همراه درختانی مانند صنوبر ، گردو و حتی افرا به راحتی می توان کشت نمود . در جهان توجه به سیستم اگروفورستری با استفاده از گیاهان دارویی افزایش یافته است .
مقدمه :
اگروفورستری چیست ؟
بطور عمومی اگروفورستری به تولید درختان و گیاهان یا حیوانات در بخشی از زمین گفته می شود. گیاهان می توانند با هم در زمان مشابه یا بصورت تناوبی رشد کنند یا حتی وقتی از مواد متفاوتی استفاده می شود در پلات هایی به صورت جداگانه رشد کنند. این یک تعریف کلی از اگروفورستری است . اما به صورت تخصصی اگروفورستری سیستمی است که مدیریت زمین را از طریق عوامل اکولوژیکی موجود در آن حفظ می کند و از هیچ سیستم کشاورزی در آن استفاده نمی شود . در این سیستم حداکثر استفاده از زمین می شود و در هر قسمت از زمین می توان گیاهان مفید را کشت کرد . در این روش بهتر است از گیاهان چندساله ای استفاده شود که یکبار کاشته می شوند اما در یک دوره طولانی برداشت می شوند .در سیستم اگروفورستری اثر متقابل بین گیاهان در سطح مطلوب قرار دارد . این سیستم خطرات موجود در کشاورزی را به حداقل می رساند و به حفظ و بهبود خاک کمک می کند . در اگروفورستری اثر متقابل بین گیاهان باید به خوبی شناسایی شود و اثرات نامطلوب بین گیاهان به حداقل ممکن کاهش یابد . مهمترین اثری که بین گیاهان وجود دارد رقابت است که ممکن است برای نور ، آب و مواد غذایی خاک باشد . رقابت همیشه رشد و عملکرد گیاهان را کاهش می دهد . این اثر می تواند دو طرفه باشد به عنوان مثال درختان ، علوفه و سایه را برای حیوانات فراهم می کنند در حالی که حیوانات کود دامی را برای درختان فراهم می کنند . اگروفورستری معمولا باعث حاصلخیزی خاک می شود .
مزایای اگروفورستری :
اگروفورستری مزایای زیادی دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
اجزای سیستم اگروفورستری :
اگروفورستری اجزای متفاوتی دارد که از اجزای آن می توان به زمین ، درخت و گیاهان دیگر اشاره کرد . اگروفورستری سیستمی است که برای گلخانه مناسب نمی باشد . این سیستم منابع موجود در خاک را مدیریت می کند . این سیستم برای تمامی زمین ها مخصوصا آن زمین های کشاورزی که در دامنه کوه ها قرار دارند مناسب می باشند که از جمله مشکلات این زمین ها فرسایش زیاد است . در این سیستم یکی از مهمترین اجزا درختان می باشند .از مهمترین درختانی که در سیستم اگروفورستری می توانند مورد استفاده قرار گیرند درختان خانواده لگومینوز هستند که قادرند نیتروژن را تثبیت کرده و در دسترس گیاهان قرار دهند . نقش درختان در مزارع بسیار زیاد است که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
با توجه به مواردی که اشاره شد ، درختان از مهمترین بخش های اگروفورستری می باشند که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند . از دیگر اجزای یک سیستم اگروفورستری گیاهان دیگر هستند . هر گیاهی می تواند در سیستم اگروفورستری مورد استفاده قرار گیرد اما انتخاب گیاه باید بر اساس منطقه ، بازار ، حیوانات و مصارف خانگی صورت گیرد . از جمله مواردی که در انتخاب گیاهان باید به آنها توجه نمود :
استفاده از گیاهان دارویی در سیستم اگروفورستری :
یکی از بزرگترین خطراتی که ما را تهدید می کند از بین رفتن گیاهان دارویی است . در جنگل ها گیاهان مفیدی وجود دارند که ارزش دارویی دارند . گیاه جنسینگ یکی از مفید ترین گیاهانی است که در جنگل ها شناسایی شده است . زیرا این گیاه ارزش اقتصادی و دارویی زیادی دارد . از جمله گیاهانی که ارزش دارویی دارند می توان Hydrastis Canadensis ، Caulophyllum thalictroides ، Ulmus rubra ، Asarum canadense را نام برد . این گیاهان همانند گیاهانی مانند ذرت و سویا ارزش اقتصادی دارند . ارزش سالانه گیاهان دارویی حدود 60 بیلیون می باشد . بعضی سازمان ها گیاهان دارویی را خریداری می کنند و آنها را یا به فروش می رسانند یا بذر آنها را در بین کشاورزان تقسیم می کنند . در مورد این گیاهان لازم است تا مشخص شود که این گیاهان چه وقت باید کشت شوند ، کی باید برداشت شوند ، چطور باید برداشت شوند و بخش قابل استفاده آنها کدام است . بیشتر گیاهان دارویی برای استفاده نیاز به پردازش دارند برای مثال باید خشک شوند . که این فرایند پردازشی برای گیاهان مختلف متفاوت است و با توجه به اندامی که دارای ارزش دارویی می باشد تعیین می شود . کشاورزان باید از کاشت گیاهان جدید در منطقه خودداری کنند و گیاهان دارویی که در منطقه وجود دارند را کشت کنند . خیلی از گیاهان دارویی با هم در منطق مشابهی رشد می کنند و ما می توانیم آنها را در یک منطقه ببینیم . مثلا بعضی از گیاهان مانند جنسینگ و زنجبیل وحشی با هم ممکن است در دامنه های جنوبی یا شمالی یافت شوند که دارای آب و هوای خنک تر و مطلوب تر است و بیش از 90 درصد توسط سایه پوشانده می شوند . بعضی از آنها در شیب های کمتر دامنه های کوه ها یافت می شوند . جنسینگ به خوبی در سایه درختانی مانند صنوبر و گردو رشد می کنند . جنسیگ می تواند در سیستم اگروفورستری به همراه درخت افرا نیز کاشت شود که این درخت کلسیم مورد نیاز جنسینگ را تامین می کند . خیلی از گیاهان دارویی چند ساله هستند و اگر به بخش های مختلف آنها از جمله ریشه آنها آسیبی وارد شود ممکن است از رشد باز بمانند . خیلی از این گیاهان دارویی هر ساله این اندامی که ارزش دارویی دارد را تولید می کنند اما بعضی از آنها مدتی طول می کشد تا این اندام خود را تولید کنند . Ph 6 تا 7 خاک برای خیلی از گیاهان دارویی مناسب است . مرحله دوم بعد از اینکه فهمیدیم که چه گیاهانی با خواص دارویی با گیاهان دیگر می توانند رشد کنند این است که بدانیم که آیا آن گیاهان ارزش اقتصادی هم دارند . بعضی از گیاهان ارزش اقتصادیشان از گیاهان دیگر بیشتر است . گیاهان دارویی می توانند به عنوان تولیدات خام مثلا از ریشه ، برگ وغیره مصرف می شوند . بعضی گیاهان دارویی به صورت خشک کرده و بعضی به صورت تازه مصرف می شوند . ارزیابی مزارع در تصمیم گیری به ما کمک می کند که ما چه گیاهانی را با توجه به شرایط محیطی ، خاک و... بهتر است کشت کنیم . جنسینگ که از گیاهان دارویی است که در سیستم اگروفورستری بسیار متداول است ریشه های عمودی دارد و مدت زمان زیادی طول می کشد تا ریشه اش که بخش دارویی و اقتصادی آن است رشد کند . جنسینگ وحشی ارزش دارویی بیشتری دارد . جنسینگ می تواند در سایه هر درختی رشد کند بنابراین در سیستم اگروفورستری کارایی زیادی دارد . جنسینگ در خاک های مختلف می تواند رشد کند و بستر خاک جنسینگ می تواند از هوموس و بقایای برگ درختان نیز تشکیل شود و از این نظر محدودیت ندارد . این گیاه از نظر تراکم کاشت نیز با هر تراکمی می تواند رشد کند . البته پرورش این گیاه نیاز به مدیریت دارد . جنسینگ وحشی زمانیکه بیش از 10 سال کشت شود ارزش دارویی و اقتصادیش بیشتر می شود . ارزش اقتصادی جنسینگ توجه بسیاری از کشاورزان را در جهان به خود جلب کرده است با وجود این مدت زیادی طول می کشد که ریشه این گیاه که بخش اقتصادی آن است توسعه یابد . بنابراین گیاهانی که ارزش دارویی دارند را می توان به راحتی در بین درختان کشت نمود و از خواص دارویی و ارزش اقتصادی آنها استفاده نمود .
نتیجه گیری :
گیاهان دارویی کاربرد زیادی در درمان بیماریها دارند که لازم است عملکرد آنها در جهان افزایش یابد . یکی از راه های افزایش عملکرد استفاده از سیستم اگروفورستری است . درختان در این سیستم ، مواد غذایی مورد نیاز گیاهان دارویی را فراهم می کنند و به دلیل داشتن ریشه های عمیق آب را از اعماق خاک به لایه های سطحی خاک منتقل می کنند در نتیجه گیاهان دارویی می توانند از این آب استفاده کنند . پس می توان نتیجه گرفت که سیستم اگروفورستری هم باعث حاصلخیزی خاک و هم باعث افزایش عملکرد مخصوصا در گیاهان دارویی می شود . پس لازم است توجه بیشتری به سیستم اگروفورستری به عنوان یک سیستم مفید در کشاورزی و گیاهان دارویی شود
مشخصات مدیر وبسایت
عناوین یادداشتهای وبلاگ
بایگانی آرشیو ماهانه وبسایت
کلمات کلیدی وبسایت