Araceae

Scientificname: Acorus calamus

Latine name: Sweet Flag

6- اگیر ترکی: (ریشه تازه آن سمی است. وقتی در پزشکی از آن استفاده می کنند روغن های اسانس دارایزوله آنرا نباید استفاده کرد. این روغن اسانس دار  که در ریشه وجود دارد سمی و سرطان زا می باشند. گونه های تری پلوئید آن در آسیا پیدا شده ولی گونه های دیپلوئید آن در آمریکای شمالی و سیبری است که این مواد سمی را ندارد.)

از خانواده   Araceae ، جنس Acorus می باشد 

گستره:

اروپا ، آسیا و آمریکای شمالی

ویژگیهای فیزیکی:

گیاه دوساله تا یک متر رشد می کنند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلدهی آن درماه اردیبهشت تا خرداد و رسیدگی بذرازخرداد تا تیرماه صورت می گیرد. گلها دوجنسی وگرده افشانی بوسیله حشرات صورت می گیرد. گیاه خاکهای شنی ، لومی و رسی را ترجیح می دهد. در ضمن در خاکهای اسیدی، خنثی و قلیایی رشد می کند. آن در سایه رشد نمی کند ولی درآب می توانند رشد کنند.

کاربرد غذایی:

ریزوم اگیرترکی قندی است و در شیرینی جات ازآن استفاده می کنند. پوست ریزوم را کنده، تلخی آنرا ازبین می برند و مثل میوه آنرا می خورند. آنرا وقتی برشته کنند مثل یک سبزی دلپذیرآنرا مصرف می کنند. ریزوم سرشار ازنشاسته است و ریشه 1% روغن  دارد که به عنوان چاشنی غذایی استفاده می شود. ریشه گلوکوزید تلخ هم دارد. ریزوم پودر شده طعم ادویه ای دارد که می تواند جایگزین زنجبیل، دارچین وجوز شود. مقدار کمی از ریزوم پودر شده را در چای برای طعم دادن به آن می ریزند. گل آذین جوان و تازه آن به خاطر شیرینیش توسط بچه ها خورده می شود. برگهای جوان را می پزند. برگهای تازه 0.078% اسیداکسالیک دارد. بخشهای درونی ساقه های جوان هم خام خورده می شود(در سالاد).

کاربرد دارویی:

اگیر ترکی درآریزونا خوراک مطلوب برای جوان کردن سیستم عصبی و مغزی است، همچنین در درمان سوءهاضمه هم بکار برده می شود. اگر چه ریشه خاصیت سرطان زایی دارد، ولی تسکین دهنده، مقوی غرایز جنسی، خوشبو کننده، داروی ضد نفخ، عرق آور، قاعدگی آور، خلط آور،  تب بر، توهم زا، کم کننده فشار خون، مسکن، محرک، اشتها آور و ضد کرم نیز می باشد.  همچنین از آن در درمان ناراحتیهای گوارشی ، برونشیت  وسینوزیت استفاده می کنند. گفته می شود اگیربه طرزعجیبی اشتها را زیاد می کند و سفارش شده که ازآن برای درمان بی اشتهایی استفاده شود. در مقدار کم اسید معده را کم می کند  ولی اگر در مقداربالا مصرف شود ترشح معده را افزایش می دهد. اگر از آن به مقدار زیادی مصرف شود دل آشوبی واستفراغ را به همراه دارد. این گیاه برای درمان جوشهای پوستی ، رماتسیم و درد های عصبی هم بکار می رود. دم کرده ریشه سبب سقط جنین می شود. جویدن ریشه سبب کاهش درد دندان می شود. آن درمان   کننده دردهای مفاصل، سرطان، تشنج، اسهال، بدی گوارش و بیماری صرع است. جویدن ریشه بوی تنباکو را ازبین می برد. ریشه های دو تا سه ساله پوک و خشن هستند. این ریشه ها را در اواخر پاییز یا اوایل بهار بریده و خشک می کنند. ریشه خشک شده 70% وزن خود را از دست می دهد.

کاربرد دیگر:

از برگهای اگیر ترکی سبد یا حصیر می سازند. از روغن آن حشره کش می سازند که بر علیه حشرات و مگس های خانگی بکار می رود، وقتی این حشره کشها را درون انبار روی برنج بگذارید ، شپشه برنج را دفع می کند.

جزئیات کاشت:

در خاکهای لومی یا آب های کم عمق و محیط آفتابی و PH حدود 5.5 تا 7.5 رشد می کند .

تکثیر:

بهتر است بذر تا موقعی که برسد درون شاسی سرد نگهداری شود. درون گلدان را تا 3 سانتی متر  پرآب بکنید. تا موقعیکه گیاه به قدر کافی رشد کند و زمستان گذرانی کند درون شاسی سرد نگهداری بکنید. دربهار قبل از شروع رشد تقسیم را انجام دهید. اگیر را درهرموقعی ازفصل رشد که بخواهید ، می توانید به زمین اصلی انتقال دهید.