Asparagaceae

Scientificname: Asparagus officinalis

Latine name: Asparagus

12- مارچوبه:

از خانواده   Asparagaceae ، جنس Asparagus می باشد.

گستره:

اروپای غربی

ویژگیهای فیزیکی:

گیاه دائمی  تا 1.5 متر رشد می کند. این گیاه به سرما حساس نمی باشد. گلدهی در ماه مرداد و رسیدگی بذر درماههای شهریورومهر ماه  می باشد. گلها دو پایه وگرده افشانی بوسیله زنبورها صورت می گیرد. این گیاه خودگشن نمی باشد. مارچوبه خاک شنی، لومی ورسی با زهکش خوب را ترجیح می دهد. درضمن درخاکهای اسیدی، خیلی اسیدی، خنثی قلیایی وخیلی قلیایی و خاک شور رشد می کند. این گیاه در محیط تا حدی سایه یا بدون سایه رشد می کند. مارچوبه خاک مرطوب رادوست دارد. مارچوبه در برابر بادهای بحری مقاوم می باشد.

کاربرد غذایی:

ساقه های جوان مارچوبه را بصورت خام یا پخته مصرف می کنند. ساقه ها را در بهار برداشت می کنند. گیاه نر بهترین ساقه را دارد. ساقه را با آب می جوشانند یا اینکه بخار پزمی کنند و همانند سبزی مصرف می کنند. ساقه منبع پروتئین می باشد. دانه برشته شده مارچوبه جایگزین قهوه می شود. هر 100 گرم ساقه مارچوبه ، 540 میلی گرم ویتامین A دارد 

کاربرد دارویی:

مارچوبه حدود 2000 سال است که کشت می شود. ساقه و ریشه آن اثر پاک کنندگی و تصفیه سازی روی قسمتهای شکمی، کلیه ها وکبد دارد. گیاه ضد تشنج، مسهل، تسکین دهنده، معرق، ادرارآور، آرام بخش و مقوی می باشد. ریشه مارچوبه ، معرق، ادرارآورشدید وضدیبوست می باشد. دم کرده ریشه در درمان یرقان و بیماریهای کبدی کاربرد دارد. به خاطر ادرارآور بودن آن در درمان التهاب مثانه بکار می رود. آن همچنین در درمان  سرطان بکار می رود؛ فشارخون را پایین می برد. ریشه های مارچوبه را در اواخر بهار برداشت کرده وآنرا خشک نموده تا بعدا مصرف کنند. بذرمارچوبه خاصیت آنتی بیوتیکی دارد. گیاه دارای اسیدآسپارژیک است که نماتدکش و ضد کرم های پهن می باشد.

جزئیات کاشت:

مارچوبه در باغ به خوبی رشد می کند. این گیاه خاک لومی غنی زهکش شده ، PH حدود 6.5 یا بیشتر(PH حدود 4.2 تا 8.2 را تحمل می کند.) و محیط آفتابی را بهتر می پسندد. مارچوبه همنشین خوبی با گوجه فرنگی، جعفری وریحان می باشد. وقتی این گیاه با گوجه رشد می کند، گوجه از هجوم سوسک مارچوبه جلوگیری می کند؛ مارچوبه هم از نفوذ نماتدها جلوگیری می کند  که برای گوجه فرنگی مضر می باشد.

تکثیر:

بذر مارچوبه را به مدت 12 ساعت در آب گرم خیسانده  و در بهار بکارید یا اینکه تا موقعی که برسد در پاییزودرون گلخانه بکارید. اگر بذر در درجه حرارت 25 درجه باشد به مدت 3 تا 6 هفته جوانه می زند. جوانه ها را تا وقتی که به حدکافی رشد کنند در گلدانهای مجزا قرار داده و آنرا در شرایط آفتابی درون گلخانه برای زمستان گذرانی نگهداری بکنید. در اواخر بهار یا اوایل تابستان گیاه را درون بستر کشت بکارید تکثیر تقسیمی در اوایل بهار وقتی که گیاه شروع به  رشد می کند انجام می گیرد.